Van: Robert Jan Hendriks

Onderwerp: De gevaren van statines + bijwerkingen!

Voor mensen die een hoog cholesterol hadden was het toentertijd fantastisch nieuws: Door het gebruik van statines kon het cholesterol met maar liefst 50% verlaagd worden. Ook de artsen waren enthousiast!

Maar gedurende het gebruik werd het enthousiasme behoorlijk gedempt door de indrukwekkende lijst met bijwerkingen en de vele schandalen omtrent statines.

Het is inmiddels zo’n 30 jaar geleden dat Akira Endo, een biochemicus uit Japan, een wonderlijke ontdekking deed: Hij maakte vanuit schimmels een middel wat cholesterolverlagend zou werken.

Hoewel dit nieuwe medicijn prima werkte en ontzettend veel mogelijkheden had, werd het met een dikke rode streep afgekeurd omdat het té ernstige bijwerkingen zou hebben.

De biochemicus zelf, en andere wetenschappers over de hele wereld, gingen onvermoeid door met het verder ontwikkelen van dit medicijn, met name om de bijwerkingen te elimineren of in ieder geval te verminderen tot een ‘aanvaardbaar’ niveau. 15 jaar na intensief onderzoek werd het medicijn voor het eerst klinisch getest.

Hieruit bleek dat het middel inderdaad de kans op een hartziekte heel sterk verlaagd.

Overigens richtte de test zich alléén op secundaire preventie. Dit wil zeggen bij mensen die reeds een hart last gehad hebben van een hartinfarct en de medicijnen dus moeten voorkomen dat dit nog een keer kan gebeuren.

In een latere klinische test concentreerden de onderzoekers zich met name op mannen die nooit eerder last hadden gehad van een hartinfarct of ander gerelateerd probleem.

Ook hier waren de resultaten erg positief: De kans op hart- en vaatziekten namen fors af.

Met name door deze resultaten namen de statines een enorme vlucht en werd het al snel een standaard procedure bij een behandeling en de voorkoming van hart- en vaatziekten.

Een groot deel van de cholesterol in het lichaam wordt aangemaakt door het lichaam zelf. Het andere deel komt in je lichaam via je eten. Op het moment dat je een cholesterolverlager inneemt, wordt de werking van het eiwit HMG-CoA sterk afgeremd. Dit eiwit is voor het lichaam van essentieel belang voor de productie van cholesterol.

De verminderde werking van dit eiwit resulteert vrijwel direct in een tekort aan cholesterol in het lichaam. Als reactie hierop gaat de lever LDL-cholesterol (de ‘slechte’ cholesterol) uit het bloed halen waardoor het algemene niveau aan cholesterol in het bloed gaat dalen.

Deze daling van het slechte cholesterol is natuurlijk fantastisch nieuws., mede door het feit dat de eerste resultaten na een week al meetbaar zijn. Het cholesterol kan in een periode van 4-6 weken soms wel dalen met 50%.

De resultaten die behaald kunnen worden door andere risicofactoren aan te pakken (betere voeding, overgewicht aanpakken, meer bewegen) staan volledig in de schaduw van de 50% die je kunt behalen met een cholesterol verlagend pilletje.

Maar… zoals altijd is er ook een keerzijde aan de medaille. Ondanks de fantastische resultaten, is het middel ook erg omstreden, met name door de indrukwekkende lijst met ‘mogelijke’ bijwerkingen.

Hoewel de fabrikanten zeggen dat de mogelijke bijwerkingen zelden voorkomen, zijn er toch veel (voormalige) gebruikers die andere ervaringen hebben. Mede hierdoor hebben statines een erg negatieve naam gekregen, en veel mensen geven er de voorkeur aan om de verlaging van het cholesterol op een andere, meer natuurlijke, manier op te lossen, dan met statines met de daarbij behorende kans op bijwerkingen.

Zal ik de meest bekende, en meest voorkomende, bijwerkingen even voor je op een rijtje zetten?

• Door het feit dat cholesterol verlagende medicatie het co-enzym Q10 afbreken, kun je last krijgen vermoeidheid, spierzwakte, pijntjes en, in extreme gevallen, hartfalen.
• Het co-enzym Q10 is een enzym die onder andere zorgt voor een correcte spierfunctie en de gezondheid van het hart. Schakel je dit enzym uit, dan heeft dat natuurlijk negatieve gevolgen, voor je gezondheid. Je zou dit enzym dus als supplement moeten slikken, maar niet alle huisartsen denken hieraan, of beseffen zich dat pas later.
• Cholesterol verlagende medicijnen zijn in staat om het zogenaamde Atrogin 1 gen te activeren. Deze speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van een aandoening genaamd Rabdomyolyse. Dit is een kwaal waarbij de kwaliteit van de spieren sterk achteruitgaat. Je krijgt veel last van spierzwakte en spierpijn. Overigens is spierpijn en spierzwakte een algemeen teken dat je lichaamsweefsel daadwerkelijk afgebroken worden. Een hele ernstige situatie!
• Een hoger risico op Polyneuropathie. Dit is een aandoening die schade aan de zenuwen in de handen en voeten veroorzaakt. Onder andere door te pijn krijg je dan bijvoorbeeld problemen met lopen.
• Je kunt regelmatig last krijgen van duizeligheid. Niet handig voor het autorijden, of eigenlijk in het algemeen voor deelname aan het verkeer. Zelfs wandelend kan dit al gevaarlijke situaties opleveren.
• Cognitieve stoornissen, met inbegrip van geheugenverlies.
• Een verhoogd risico op het krijgen van bepaalde soorten kanker.
• Een verminderde functie van je weerstand. Dit is natuurlijk erg zorgelijk, want als je immuunsysteem niet goed werkt, dan kunnen er overal in je lichaam weer andere problemen ontstaan die niet tijdig door het immuunsysteem opgelost kunnen worden.
• Je kunt last krijgen van depressieve buien. Als je heel lang deze medicatie slikt, is de kans erg groot dat je constant depressief bent.
• Door het gebruik van cholesterolverlagende medicijnen kunnen er problemen in de lever ontstaan. Ze verhogen namelijk de hoeveelheid leverenzymen. En dit is ook de exacte reden waarom je behandelend steeds je leverfuncties controleert.
• Heel recent is er een verband gevonden tussen statines en een sterk verhoogd risico op de ziekte van Charcot. Dit is een zeldzame neurologische aandoening waarbij de zenuwcellen in de hersenstam en in het ruggenmerg afsterven. De officiële naam voor deze ziekte is: Amyotrofe Laterale Sclerose (ALS).

Het gaat een beetje te ver om nu maar te stellen dat iedereen de statines maar de rug moet toekeren.

We moeten niet vergeten dat statines onbetwist goed werk doen door het cholesterol te verlagen, waardoor de kans op hart- en vaatziektes beduidend minder wordt.

Overigens wordt deze stelling ook in twijfel genomen door nieuwe onderzoeken, maar dat gaat voor nu even te ver om hierop in te gaan.

Dat statines bijwerkingen hebben is ook een onweerlegbaar feit. Juist daarom zouden artsen in eerste instantie moeten proberen om de cholesterol te verlagen op een natuurlijke manier.

Ok, gaat wat minder snel, maar heeft in ieder geval géén bijwerkingen. En als er dan toch statines gebruikt moeten worden, dan is het zaak om de patiënt regelmatig te controleren op de eventuele bijwerkingen, zodat tijdig ingegrepen kan worden.

Ook is het een feit dat sommige bijwerkingen weer verdwijnen door het wisselen van fabrikant. De ene statine is de andere niet, en iedere soort reageert weer anders op een ander lichaam.

Ok, je kunt dus wisselen en het medicijn zoeken wat het beste bij jouw lichaam past. Probleem hierbij is de vergoeding door het ziekenfonds. Alleen generieke statines worden vergoed, dus als de patiënt andere statines niet zelf kan betalen, wordt het een stuk lastiger.

Het is niet verstandig om statines dan maar op het strafbankje te zetten, want er zitten ook positieve kanten aan. Maar voordat je statines gaat gebruiken, moet je eerst ALLE andere mogelijkheden toegepast hebben.

Gebruik statines alleen als er verder geen opties meer zijn, en laat jezelf dan regelmatig controleren op eventuele bijwerkingen.

In het volgende artikel ga je ontdekken hoe het zit met nieuwe inzichten omtrent cholesterol verlagen en hart- en vaatziekten. Zeker de moeite waard voor je gezondheid!

Succes!

 

 

Bronnen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Statine

www.ravnskov.nu/cholesterol/

Oh J, Ban MR, Miskie BA, Pollex RL, Hegele RA. Genetic determinants of statin intolerance. Lipids in health and disease. 2007;6:7. DOI:10.1186/1476-511X-6-7. PMID 17376224. Dit is een open access artikel, beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding (CC BY; versie 2.0).

De bijsluiter van - bijvoorbeeld - het statine atorvastatine - http://db.cbg-meb.nl/IB-teksten/h21083.pdf